W dniu 23 marca 1933r. Sejm uchwalił ustawę o "częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego", która znacząco zreformowała ówczesny podział administracyjny II Rzeczypospolitej. Jej celem było zlikwidowanie znaczących różnic w podstawowym podziale administracyjnym na terenach dawnych zaborów. W szczególności chodziło o tereny dawnej Galicji i Prus, gdzie dominowały gminy jednostkowe (jednowioskowe) w porównaniu z byłym zaborem rosyjskim, w którym istniały gminy zbiorowe (wielowioskowe). Na mocy tej ustawy, Minister Spraw Wewnętrznych, drogą rozporządzenia, z dniem 1 sierpnia 1934r. z ponad 10 tys., gmin jednowioskowych z ww. zaborów utworzył niewiele ponad 1000 gmin zbiorowych, w tym naszą borowską gminę. Czas jaki upłynął od dnia powołania Gminy Borowa, minął pod znakiem wielu znaczących wydarzeń historycznych, tj. II wojny światowej, nastaniu okresu PRL-u i związanych z nim przemian ustrojowych. Wydarzenia te nie bez znaczenia odbiły się na 85 letniej historii samorządu naszej gminy, pełnej zmian i reform administracyjnych.
Do czasu powołania gminy zbiorowej, każda miejscowość tj.: Borowa, Gliny Małe, Gliny Wielkie, Górki, Łysakówek, Pławo, Sadkowa Góra, Surowa, Schönanger (obecny Orłów) i Wola Pławska, była osobną gminą. Każda z nich posiadała organ uchwałodawczy tj. radę gminną, składającą się z 8-36 członków (ilość była uzależniona od wielkości wioski) oraz organ uchwałodawczy tzw. Zwierzchność Gminną. Skład zwierzchności pochodził z wyborów dokonywanych przez radę gminną, a składali się na nią wójt (czasem nazywany przełożonym gminy) oraz co najmniej dwóch członków - tzw. przysięgłych. Kadencja rady gminnej i zwierzchności trwała 6 lat.
Z dniem 1 sierpnia 1934r. z mocy rozporządzenia przestały istnieć gminy jednostkowe. W ich miejsce powołano zbiorową Gminę Borowa. W jej skład wchodziły niemal wszystkie wioski obecnej Gminy Borowa. Wyjątek stanowiła miejscowość Łysakówek, która weszła w skład sąsiedniej gminy Czermin. Miejscowości składowe (dotychczasowe gminy jednostkowe) stawały się gromadami (sołectwami) i posiadały swoje organy przedstawicielskie tj. radę gromadzką z sołtysem i podsołtysem na czele. Wg nowej ustawy organem uchwałodawczym w gminie była Rada Gminy w liczbie 12 radnych. Skład rady był wybierany przez tzw. "kolegium gminy", na które składali się delegaci rad gromadzkich z sołtysami i podsołtysami wszystkich gromad. Organem wykonawczym w gminie był Zarząd Gminy w skład którego wchodził wójt, podwójci i 2-3 członków zarządu tzw. ławników. Skład zarządu wybierała rada gminy w głosowaniu tajnym. Kadencja Rady Gminy i Zarządu trwała 5 lat. Jednym z obowiązków wójta było prowadzenie posiedzeń rady gminy, bowiem nie było wówczas funkcji przewodniczącego rady. Pierwszym wójtem Gminy Borowa był Stanisław Miłoś z Górek, który pełnił swą funkcję do wybuchu II wojny światowej.
Po 1 września znaczna część naszego kraju znalazła pod okupacją hitlerowską, a powiat mielecki wraz z Gminą Borowa wszedł w skład Generalnej Guberni. Okupant rozwiązał w tym czasie wszelkie organy samorządowe tj. rady gminy i rady gromadzkie. Pozostawiono jedynie organy wykonawcze: wójta i sołtysów w celu lepszego poboru podatków i danin od ludności. Okupacja niemiecka na naszym terenie trwała do lata 1944, do czasu przybycia Armii Czerwonej.
W pierwszych dniach sierpnia 1944r. datowane jest przybycie wojsk radzieckich na teren naszej gminy. 15 sierpnia 1944r. zostało zorganizowane ogólne zebranie gminne, na którym wybrano nowy skład Zarządu Gminy. Pierwszym powojennym wójtem gminy Borowa został wybrany Jan Bator, na jego zastępcę wyznaczono Mieczysława Arabasza. Powołano także Radę Gminy Borowa oraz sołtysów wraz radami sołeckimi we wszystkich wsiach. Pierwsze lata po zakończeniu wojny, działalność organów gminy koncentrowała się na częściowej odbudowie zniszczeń wojennych i organizowaniu życia społecznego. Nowe władze w Polsce stopniowo wprowadzały rozwiązania ustrojowe w administracji lokalnej wzorując się na radzieckim systemie. Pierwsza reforma z 11 września 1944r. wprowadzała tzw. Rady Narodowe na każdy poziom administracji samorządowej tj. gminy, powiaty, województwa i kraj. Należy podkreślić, że Rady Narodowe odpowiednich szczebli nie były organami samorządowymi. Ich członkowie nie byli wybierani w sposób demokratyczny, tylko byli powoływani przez ówczesne legalne organizacje polityczne i społeczne działające na terenie danej jednostki. Zmiany te były wprowadzane systematycznie w poszczególnych częściach kraju i stopniowo obniżały funkcję i rolę organów samorządowych aż do 1950r.
Pierwszy kwartał 1950r. był przełomowy dla polskiego samorządu. Ustawa z dnia 20 marca 1950r. w pełni wprowadzała wzorce radzieckie w funkcjonowaniu państwa. Na jej mocy na poziomach gmin, powiatów i województw został zlikwidowany samorząd terytorialny. Rozwiązaniu uległy odpowiednie rady i zarządy tych jednostek wraz ze stanowiskami wójta, starosty i wojewody. W sołectwach naszej gminy rozwiązano rady sołeckie, pozostawiono jedynie funkcję sołtysa. Dotychczasową Radę Gminy Borowa zastąpiła Gminna Rada Narodowa w Borowej (dalej GRN) przejmując jej kompetencje jako organu uchwałodawczego. GRN wybierała z pośród siebie Przewodniczącego GRN oraz powoływała Prezydium GRN. Nowy organ w pełni zastąpił dawny Zarząd Gminy jako organ wykonawczy. W jego skład wchodziły następujące osoby: Przewodniczący Prezydium GRN, jego zastępca, sekretarz prezydium oraz jeden członek. Przewodniczący i sekretarz prezydium stawali się etatowymi pracownikami urzędu gminy (zwanym odtąd Prezydium Gminy). Można przyjąć, że stanowisko Przewodniczącego Prezydium GRN przejęło kompetencje dawnego wójta gminy. Pierwszym powołanym na to stanowisko w 1950r. był Józef Kapinos z Sadkowej Góry wraz z zastępcą Stanisławem Dąbalem. Natomiast pierwszym Przewodniczącym GRN został Piotr Działowski. Powyższe organy naszej gminy działały do czasu kolejnej reformy administracyjnej, tj. do końca 1954r.
Jesień 1954r. przyniosła kolejne zmiany w funkcjonowaniu administracji naszego kraju. Przygotowywana reforma miała na celu utworzenie w miejsce istniejących gmin wiejskich mniejsze jednostki terytorialne tzw. gromady. Tak po 20 latach istnienia, z dniem 31 grudnia 1954r. Gmina Borowa została rozwiązana. Na mocy rozporządzenia miejscowości naszej gminy z dniem 1 stycznia 1955r. utworzyły następujące gromady: Gromada Borowa: wsie Borowa, Pławo i Orłów. Gromada Sadkowa Góra: wsie Sadkowa Góra i Gliny Małe. Gromada Górki: wsie Górki, Surowa, Gliny Wielkie i Łysakówek z rozwiązanej gminy Czermin. Wieś Wola Pławska weszła w skład Gromady Rzędzianowice. W poszczególnych wsiach nowa reforma likwidowała funkcję sołtysa wsi, na jego miejsce powoływano tzw. pełnomocnika gromadzkiego. W nowoutworzonych jednostkach organem uchwałodawczym w dalszym ciągu pozostawała Rada Narodowa złożona z radnych pochodzących z wyborów powszechnych, jednakże z jednej "właściwej" listy wyborczej. Gromadzka Rada Narodowa (dalej GRN) tak jak uprzednio wybierała ze swojego grona Prezydium jako kolegialny organ wykonawczy, przy czym stanowisko Przewodniczącego Prezydium GRN i Przewodniczącego GRN zostały odtąd połączone w jedno. W ww. gromadach Przewodniczącymi Prezydium GRN byli: w Borowej Władysław Czaja (1955-1972), w Górkach Stanisław Adamczyk (1955-1972), w Sadkowej Górze Michał Stachura (1955-1961). Nowy system gromadzki był mało wydajny. Małe gromady ze względu na bardzo niski budżet, zazwyczaj nie mogły przeprowadzać na swoim terenie żadnych ważniejszych inwestycji bez wsparcia władz powiatu, dlatego w kolejnych latach zaczęto łączyć je ze sobą w większe jednostki terytorialne. I tak 1 stycznia 1960r. ze zniesionej gromady Otałęż dołączono do gromady Górki miejscowości Otałęż i Wola Otałęska. Kolejno z dniem 1 stycznia 1962r. do gromady Borowa ze zniesionej gromady Sadkowa Góra przyłączono wsie Sadkowa Góra i Gliny Małe, oraz wieś Wola Pławska z gromady Rzędzianowice. W takim to składzie gromady Borowa i Górki funkcjonowały do końca 1972r.
Rok 1973 był czasem kiedy weszła w życie kolejna reforma administracyjna. Poprzedni system miał wiele wad, jedną i najważniejszą z nich był mało wyrazisty rozdział pomiędzy władzą uchwałodawczą a władzą wykonawczą. W częstych przypadkach kompetencje tych dwóch organów wzajemnie się przenikały, co powodowało wiele komplikacji w sprawowaniu władzy. Nowa reforma miała za główne zadanie zlikwidować te i inne zauważane nieścisłości. Z dniem 1 stycznia 1973r, po 18 latach nieobecności, Gmina Borowa została na nowo odtworzona. W porównaniu z przedwojennych stanem, ówczesną Gminę Borowa stanowiło więcej, bo 12 sołectw. Do dawnego składu dołączyła wieś Łysakówek (dawniej w gminie Czermin) oraz wsie Gawłuszowice i Ostrówek (dawniej wchodziły w skład gminy Gawłuszowice, jednakże w 1973r. nie odtworzono tej jednostki). Władzę uchwałodawczą sprawowała ponownie Gminna Rada Narodowa w Borowej (dalej GRN), w której skład wchodziło aż 48 radnych. Członkowie GRN wybierali ze swojego grona Prezydium GRN, jednakże w porównaniu z poprzednimi systemami, nie było ono już organem władzy wykonawczej. W prezydium zasiadali: Przewodniczący Prezydium, który był jednocześnie przewodniczącym całej rady, jego zastępca oraz przewodniczący poszczególnych komisji rady. Pierwszym Przewodniczącym GRN został Władysław Czaja (wieloletni Przewodniczący Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Borowej), na jego zastępcę powołano Jana Miłosia. W nowej reformie Przewodniczący GRN przestawał być etatowym pracownikiem urzędu gminy. W jego miejsce jako organ władzy wykonawczej wprowadzono jednoosobowy urząd Naczelnika Gminy, który był wzorowany na przedwojennych wójcie. Podlegał on bezpośrednio wojewodzie, który to powoływał i mógł odwołać naczelnika ze stanowiska. Pierwszym i jedynym naczelnikiem naszej gminy był Władysław Gaździak (lata 1973-1990). Ówczesne władze PRL chciały nową reformą nadać pozory samorządności na każdym poziomie administracyjnym w Polsce, jednakże były to początkowo puste frazesy. Z biegiem czasu, szczególnie w latach 80-tych, w wielu kwestiach następowała powolna odwilż. Po zniesieniu stanu wojennego, na mocy nowelizacji w 1984r., po blisko 40-tu latach przywrócono organ samorządowy w sołectwach tj. rady sołeckie, a także zwiększono uprawnienia GRN wobec naczelnika gminy. Postępujące w tych latach w naszym kraju ruchy społeczne coraz mocniej uwidaczniały to co przez szereg lat było określane jako niemożliwe: czas PRL powoli dobiegał końca, a to oznaczało szereg poważnych zmian tak na szczeblu państwowym i niższych jednostek terytorialnych.
Rok 1990 był dla samorządu czasem wielkich zmian. Do historii odchodziły stare struktury władz w gminie a wchodziły nowe już samorządowe. Ustawa z dnia 8 marca 1990r. jako organ uchwałodawczy w miejsce Gminnej Rady Narodowej powoływała Radę Gminy, której członkowie pochodzili z pierwszych wolnych wyborów samorządowych z maja tegoż roku. Członkowie rady wybierali z pośród siebie przewodniczącego i wiceprzewodniczących. Organem wykonawczym w gminie podobnie jak w pierwszych latach istnienia był kolegialny Zarząd Gminy na czele z wójtem wybierany przez radę. Zarząd Gminy funkcjonował przez trzy kadencję. W 2002 roku na mocy nowelizacji zlikwidowano zarządy na szczeblu gmin, w ich miejsce powołano jednoosobowy urząd wójta jako organ władzy wykonawczej wybierany przez mieszkańców gminy w wyborach bezpośrednich. W 1990 w skład Gminy Borowa wchodziło bez zmian 12 sołectw, taki stan trwał do końca grudnia 1992. Z dniem 1.01.1993r. odłączono od gminy sołectwa Gawłuszowice i Ostrówek i przyłączono je do odrodzonej Gminy Gawłuszowice. Pierwszym samorządowym wójtem został wybrany Stanisław Robak.
Norbert Stala